De verplichte roettest met een deeltjesteller bij de apk van dieselvoertuigen wordt met een halfjaar uitgesteld tot 1 januari 2023. Staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat heeft dat in een brief aan de Tweede Kamer laten weten.
De Stichting Overlegorgaan APK (SO-APK) verzocht het ministerie de invoering van de nieuwe apk-test met een deeltjesteller uit te stellen vanwege de beperkte beschikbaarheid van deeltjestellers. Hierdoor zou slechts circa de helft van de apk-bedrijven per 1 juli 2022, de eigenlijke ingangsdatum van de nieuwe apk-test, over een deeltjesteller kunnen beschikken. Het ministerie heeft aan dit verzoek dus gehoor gegeven.
Keuringsstations moeten vanaf 1 januari 2023 bij de apk van dieselpersonenauto’s en dieselbestelwagens gaan controleren op een werkend roetfilter met een deeltjesteller. Autobedrijven die de apk uitvoeren moeten dan voorzien zijn van een deeltjesteller. De verzwaring van de controle op roetfilters is een belangrijke maatregel uit het Schone Lucht Akkoord (een pakket aan maatregelen dat de lucht in Nederland schoner en gezonder maakt. Niet investeren betekent dat de bevoegdheid, om Euro 5 en Euro 6 dieselvoertuigen te mogen keuren, vervalt.
Bij de invoering van de apk-roetfiltertest ligt de focus op voertuigen waarin met opzet een roetfilter is verwijderd of niet goed functioneert. De volgende aanpassingen zijn doorgevoerd:
Voor dieselvoertuigen vanaf 2015 geldt een maximaal aantal van 1.000.000 deeltjes per cm3. Wanneer de testresultaten aangeven dat er meer dan 1.000.000 deeltjes per cm3 vrijkomen, dient het roetfilter vervangen te worden.
Voor de oudere dieselvoertuigen zonder roetfilter blijft de roetmeting verplicht.
Bij de verbranding in de dieselmotor van een auto ontstaan roetdeeltjes. Deze roetdeeltjes worden via de uitlaat in de lucht uitgestoten. Roetdeeltjes hebben een negatief effect op de gezondheid van mensen, omdat ze via de longen in het menselijk lichaam terecht komen. Om de uitstoot van roetdeeltjes door dieselauto's terug te dringen, zijn moderne dieselauto's uitgerust met een roetfilter. Roetfilters zijn zeer effectief: een goed werkend filter vermindert de uitstoot van roet door diesel-personenwagens met 95 tot 99%.
Een roetfilter kan echter verstopt raken of kapot gaan. Het filter moet dan worden gereinigd of vervangen. Met name het vervangen van een roetfilter kan een kostbare zaak zijn. Autobezitters kiezen er daarom soms voor om het filter te laten verwijderen. Ook wordt het verwijderen van een roetfilter aangeboden als onderdeel van chip-tuning van voertuigen.
In de huidige APK worden moderne dieselvoertuigen met roetfilter op uitstoot gecontroleerd door het uitlezen van het On-Board-Diagnostics-systeem (OBD). Bij oudere dieselvoertuigen moet een roetmeting worden uitgevoerd. Bij deze roetmeting, die al decennia wordt uitgevoerd, worden alleen auto's met een zeer hoge uitstoot afgekeurd.
Bij het fysieke verwijderen van het roetfilter wordt het roetfilter ook "weg” geprogrammeerd in de software van de auto. Hierdoor wordt een verwijderd roetfilter in de OBD-controle niet opgemerkt. Dat heeft tot gevolg dat het in de huidige APK niet mogelijk is om vast te stellen dat een roetfilter is verwijderd.
Omdat roetfilters de deeltjesuitstoot van dieselvoertuigen met een factor 20 tot 50 terugbrengen, heeft het verwijderen van roetfilter een sterk negatief effect op de luchtkwaliteit. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat roetfilters gedurende de levensduur van het voertuig geïnstalleerd blijven én dat zij goed blijven functioneren.
Nu al investeren?
Het is een snelle en eenvoudige test, waarmee u nu al proactief uw klanten kunt benaderen. Als het roetfilter defect of al verwijderd is dan kunt u de mogelijkheden met de klant bespreken en voorkomt u vervelende verrassingen. Wanneer u dieselvoertuigen inruilt is het voor de waardebepaling van het voertuig van groot belang om te weten of het roetfilter goed werkt.
Door nu al te investeren, traint u uw werkplaats in het gebruik ervan. Daarbij kunt u al aangeven of hun dieselvoertuig een volgende keer wel of niet door Apk-keuring gaat komen. Daar zit ook 1e voordeel: u adviseert uw klant hoe afkeur kan worden voorkomen. Een reparatie of vervanging van het roetfilter kan op tijd worden geregeld. Hierdoor beslist uw klant niet last-minute het filter te laten verwijderen, met een hogere Motorrijtuigen belasting als gevolg.
Ook is er de mogelijkheid tot leasen (TEN)
(Overgangsregeling dieselvoertuigen tot en met 2016 (APK-2) Het roetfilter van deze voertuigen kan bij de RDW worden afgemeld als het roetfilter defect of verwijderd is. Bij de APK wordt dan geen deeltjestest meer gedaan maar een roetmeting. Ter compensatie van een niet-werkend roetfilter moet de eigenaar van het voertuig ongeveer 15% roettax bovenop de wegenbelasting betalen. Het roetfilter vervangen kan natuurlijk ook. Een afgemeld roetfilter kan weer aangemeld worden door een RDW-keuring.
Inschatting aantal dieselvoertuigen 1 juli 2022(bron: Staatcourant 2021-2214) |
|||||
| Aantal dieselvoertuigen | Personenauto’s | Bestelauto’s | Vrachtwagens | Bussen | Totaal |
| In voertuigpark | 1.073.000 | 903.000 | 166.000 | 7.000 | 2.150.000 |
| Met roetfilter | 930.000 | 665.000 | 112.000 | 4.000 | 1.710.000 |
| APK plichtig met filter | 824.000 | 465.000 | 100.000 | 3.000 | 1.390.000 |
| Afmelden toegestaan | 674.000 | 60.000 | 5.000 | 0 | 740.000 |
Inschatting aantal dieselvoertuigen 1 januari 2025(bron: Staatcourant 2021-2214) |
|||||
| Aantal dieselvoertuigen | Personenauto’s | Bestelauto’s | Vrachtwagens | Bussen | Totaal |
| In voertuigpark | 980.000 | 930.000 | 176.000 | 6.900 | 2.100.000 |
| Met roetfilter | 890.000 | 770.000 | 138.000 | 4.300 | 1.800.000 |
| APK plichtig met filter | 790.000 | 580.000 | 125.000 | 4.000 | 1.500.000 |